پاسخ‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه نخود زراعی Cicer arietinum L.)) به آسکوربیک اسید در تنش شوری

شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که تولید محصولات زراعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شوری از طریق اعمال تنش اکسیداتیو به ساختارهای سلولی آسیب می‌رساند و آنتی‌اکسیدان‌ها با حذف رادیکال‌های آزاد، تحمل به این نوع تنش‌ها را افزایش می‌دهند. در این پژوهش اثر تنش شوری و اسپری برگ با آسکوربیک اسید بر پارامترهای رشد، مقدار رنگیزه‌های فتوسنتزی برگ­ها، میزان فعالیت­ برخی از آنزیم­های آنتی‌اکسیدان، تجمع پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی غشا­ی سلولی گیاه نخود زراعی Cicer arietinum L.)) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در شرایط گلخانه­ای، به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار انجام شد. تنش شوری با استفاده از محلول NaCl با غلظت­های صفر، 50، 100 میلی مولار و اسپری برگ با آسکوربیک اسید با غلظت‌های صفر، 3 و 6 میلی مولار در مرحله 3 تا 5 برگی اعمال گردید. در گیاهانی که تنها در معرض کلرید ­سدیم قرار داشتند، در مقایسه با گیاهان شاهد، با افزایش شوری، پارامتر­های رشد و مقدار رنگیزه­های فتوسنتزی کاهش یافت اما میزان فعالیت آنزیم­های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدها افزایش یافت. در حالی‌که گیاهانی که در معرض همزمان کلریدسدیم و آسکوربیک ­اسید قرار داشتند در مقایسه با گیاهانی که تنها در معرض تنش شوری بودند، در غلظت‌های یکسان نمک، پارامترهای رشد و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی افزایش نشان داد اما پراکسیداسیون لیپیدها، میزان فعالیت­های آنزیم­های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و پرولین کاهش یافت. این نتایج نشان داد که اسپری آسکوربیک اسید (به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان) سبب افزایش تحمل به تنش شوری و کاهش اثرات مضر کلرید سدیم در گیاه نخود شده است.